Kennisdossier ‘Cultuur en eenzaamheid’

Werk je voor of met mensen die te maken hebben met eenzaamheid? In dit kennisdossier lees je hoe kunst en cultuur bijdragen aan een betere kwaliteit van leven.
Bijgewerkt op:
Gepubliceerd:
Deel dit artikel

Op deze pagina:

Digitale handleidingen kunst en cultuur (LKCA)

LKCA heeft een aantal publicaties uitgebracht speciaal gericht op de aanpak van eenzaamheid en/of het werken met risicogroepen.

Kom erbij! Met kunst en cultuur
Handreiking voor professionals in de cultuursector en het sociaal domein die willen samenwerken om eenzaamheid te bestrijden.

Cultuur vergroot veerkracht van jongeren!
Handreiking voor jongerenwerkers, beleidsmakers en cultuurprofessionals die jongeren in kwetsbare posities willen ondersteunen.

Culturele interventies gericht op volwassen statushouders
Verkennend onderzoek naar het effect van cultuur op integratie en participatie.

Kunst op Recept – de handreiking
Welzijn op Recept maar dan met inzet van culturele activiteiten.

Preventie, zelfregie en participatie met kunst en cultuur in het sociaal domein
Veertig bestuurders en ambtenaren met onder andere zorg, welzijn, gebiedsontwikkeling of werkgelegenheid in hun portefeuille delen in deze gids hun ervaringen met kunst en cultuur. Ze lichten toe welke rollen artistieke en culturele initiatieven kunnen spelen
in actuele gemeentelijke vraagstukken.

Achtergronden, feiten en cijfers eenzaamheid

Eén tegen eenzaamheid
Met het landelijke actieprogramma Eén tegen eenzaamheid wil het Ministerie van VWS de trend van eenzaamheid onder ouderen in Nederland doorbreken.

Samen tegen Eenzaamheid met oudere migranten
Het doel van deze interventiehandleiding is om oudere migranten met elkaar en met hun omgeving in contact te brengen. Dit kan helpen om gevoelens van eenzaamheid te verminderen en het welzijn te verbeteren. Handig voor organisaties die werken met migranten, zoals opbouwwerkers en sociaal makelaars.

Aan de slag met eenzaamheidsinterventies
De handreiking ‘Aan de slag met eenzaamheidsinterventies’ biedt een toegankelijk overzicht van de actuele kennis over eenzaamheidsinterventies en een werkblad om eigen interventies onder de loep te nemen en te verbeteren.

Weten wat werkt
Kennisdossier van Movisie over werkzame factoren bij de aanpak van eenzaamheid.

Geleerde lessen bij de aanpak van eenzaamheid
Onderzoeksrapport naar opbrengsten van de decentralisatie-uitkering die zestien gemeenten ontvingen om de lokale aanpak van eenzaamheid te ondersteunen.

Volksgezondheid en zorg
Volksgezondheid en zorg biedt informatie over eenzaamheid met cijfers, context, oorzaken en gevolg. Gegevens zijn afkomstig van het RIVM in samenwerking met andere onderzoekinstituten.

Aanpak eenzaamheid
Bronnen en informatie vanuit de overheid over de aanpak eenzaamheid.

Advies Raad van Ouderen
Advies van de Raad van Ouderen aan het ministerie van VWS over hoe zingeving kan bijdragen aan minder eenzaamheid onder ouderen.

Eenzaamheid onder jongeren: verkenning van de stand van zaken in literatuur, beleid en praktijk
Deze verkenning van Movisie is gericht op het verzamelen van kennis uit literatuur, beleid en praktijk over het thema eenzaamheid onder jongeren (16 t/m 27 jaar).

Eenzaamheid bij jeugdigen
In dit boek laat Jan van der Ploeg zien hoe eenzaamheid ontstaat, wat het doet met jeugdigen en wat er aan te doen is. Bestel het boek.

Eenzaamheid verminderen: wat kunnen we leren van 15 eenzaamheidsprojecten?
Movisie deed onderzoek naar de geleerde lessen van 15 geselecteerde eenzaamheidsprojecten uit het programma ‘Versterking aanpak eenzaamheid’ van ZonMw. Wat werkt in de uitvoering van de projecten én wat draagt binnen de aanpak bij aan het verminderen van eenzaamheid?

Artikelen

Kunst kan bijdragen aan kwaliteit van leven. Maar hoe zet je kunst goed in?
Artikel op Cultureel Kapitaal van Crétien van Campen, auteur van SCP-essay ‘Gelukkig ouder worden in een veranderende samenleving‘.

Kunst kan eenzaamheid doorbreken
Artikel op Movisie, kenniscentrum voor sociale vraagstukken.

Kunst inzetten voor een betere kwaliteit van leven
Artikel op Movisie, kenniscentrum voor sociale vraagstukken.

Wat kunst ons te bieden heeft: eerste hulp bij eenzaamheid
Artikel op De Correspondent.

Naar een gerichtere aanpak van eenzaamheid
Zeven werkzame elementen in eenzaamheidsinterventies. Artikel in Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie.

WHO bevestigt: kunst en cultuur bevorderen de gezondheid
Samenvattend artikel over het rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie

Tien vormen van eenzaamheid
Andries Baart, grondlegger van de presentietheorie, definieert in dit essay maar liefst 10 vormen van eenzaamheid.

Inzicht in eenzaamheid
Gesprekken met de Wetenschappelijke Adviescommissie Eén tegen eenzaamheid van het Ministerie van VWS. Inclusief een artikel van Crétien van Campen ‘Cultuur en mentale veerkracht helpen tegen eenzaamheid’.

CareFull: de kracht van kunst in 16 portretten
In 16 portretten vertellen verschillende mensen wat het maken van kunst met ze doet. Ze ervaren meer geluk en minder eenzaamheid.


Vond je dit artikel interessant?

Gemiddelde 4.6 / 5. totaal 14

Reageer (je reactie verschijnt na goedkeuring, vanwege spam)

Reacties (1)
Eliza Perez 02-04-2024

Wat een fijne praatbladen! Bedankt LKCA! Hoop dat heel veel mensen ze gaan inzetten.

reageer
Praat verder over dit onderwerp met deze expert(s):
Finn Minke
Finn Minke
Functie: Specialist Cultuurparticipatie
Expertise: zorg en welzijn
finnminke@lkca.nl
030 - 711 51 39
Bekijk alle experts
Bijgewerkt op:
Gepubliceerd:
Deel dit artikel