Ongewenst gedrag komt helaas ook voor in de culturele sector. Hoe kun je grensoverschrijdend gedrag herkennen en voorkomen? Op deze pagina vind je tips en kennis om de preventie en aanpak van grensoverschrijdend gedrag beter te regelen.  

Snel naar:

Vanuit de amateurkunstsector komen gelukkig nog niet veel meldingen naar buiten. Dat betekent niet dat alle deelnemers en beoefenaars dan ook altijd sociale veiligheid ervaren. Het is belangrijk om daar in jouw sector of in jouw organisatie aandacht aan te besteden. 

Met de informatie op deze pagina willen we organisaties en mensen helpen die met of voor de amateurkunst werken. Maar ook voor amateurkunstgroepen of beoefenaars kan de informatie waardevol zijn. Het bevat basisinformatie, tools en links naar andere sites en organisaties.  

Welke maatregelen zijn er nodig om de sociale veiligheid binnen de amateurkunstsector goed te regelen? 

De term ‘grensoverschrijdend gedrag’ is heel breed. Vaak wordt als eerste gedacht aan ongewenste seksuele intimiteit, maar grensoverschrijdend gedrag is ruimer dan dat. Ook zaken als pesten en buitensluiten, racistische of seksistische ‘grapjes’, discriminatie en intimidatie vallen daaronder. Elke vorm van gedrag of toenadering die door iemand als gedwongen en/of ongewenst wordt ervaren, kan gezien worden als ongewenst en grensoverschrijdend gedrag.  

Om een omgeving te creëren waarin aandacht is voor sociale veiligheid en het tegengaan van grensoverschrijdend gedrag, is beleid op preventie erg belangrijk. Met het oog op sociale veiligheid is het van belang dat amateurkunstgroepen en andere organisaties aandacht hebben voor onderstaande 4 punten.  

In de gedragscode worden regels en afspraken beschreven die als basis dienen om respectvol en op een fijne manier met elkaar om te gaan. De gedragscode geeft aan dat er geen ruimte is voor bijv. discriminatie, agressie of ongewenste intimiteiten.

Gebruik onze ‘Voorbeeld gedragscode voor amateurkunstgroepen’. Herschrijf het en pas het aan zodat het past bij jouw organisatie. Je kunt daarbij onderdelen toevoegen en weghalen.

Een veilige omgeving creëer je door te laten zien dat leden en betrokkenen zich welkom en veilig mogen voelen bij jouw organisatie. Ongewenst gedrag wordt bespreekbaar gemaakt en actief tegengegaan. Daarnaast is er binnen de organisatie de mogelijkheid om steun te zoeken of je verhaal kwijt te kunnen bij een luisterend oor, bijvoorbeeld bij een vertrouwenscontactpersoon of preventiemedewerker.

Zorg dat leden en betrokkenen weten bij wie ze terechtkunnen voor een melding in het geval van (of verdenking van) grensoverschrijdend gedrag en ongewenste situaties. Zorg dat er een vertrouwenspersoon of vertrouwenscontactpersoon voor hen beschikbaar is.

Heb aandacht voor de achtergrond en het gedrag van het artistiek kader, vrijwilligers, bestuur en andere betrokkenen. Maak een bewuste keuze over het aanvragen van VOG’s en het bespreken en ondertekenen van de gedragscode.  

Voor iedereen die betrokken is bij de amateurkunstsector organiseren we het webinar ‘Bij ons gebeurt dat niet, toch?’ over grensoverschrijdend gedrag en sociale veiligheid. Hoe kun je seksueel ongewenst gedrag, pesten, discriminatie, uitsluiten, negeren etc. voorkomen?

Tijdens dit interactieve webinar gaan we in op:

Meer informatie, data en aanmelden via onze agenda.

Zorg dat er een vertrouwenscontactpersoon (VCP) beschikbaar is voor kunstprofessionals, vrijwilligers, deelnemers, beoefenaars en ouders/begeleiders. Een VCP is het eerste aanspreekpunt in het geval van (of verdenking van) grensoverschrijdend gedrag en ongewenste situaties.

We verzorgen trainingen VCP voor iedereen die betrokken is bij de amateurkunstsector en wil worden opgeleid tot VCP en voor VCP’s die zich verder willen ontwikkelen in hun rol als VCP. Bij deze training zijn ook bestuurders en vrijwilligers van amateurkunstgroepen welkom.

Het programma van deze training bestaat uit:

Meer informatie, datum en aanmelden via onze agenda.

De Raad voor Cultuur stelt in haar adviesrapport over grensoverschrijdend gedrag in de culturele en creatieve sector dat het gebrek aan diversiteit en inclusie in de sector grensoverschrijdend gedrag in de vorm van discriminatie in de hand werkt. In haar reactie op het rapport onderschrijft staatssecretaris Uslu van Cultuur en Media deze stelling en geeft ze aan de toepassing van de Code Diversiteit & Inclusie te stimuleren, ook in de amateurkunstsector.

Samen met netwerken en partners werkt de Code Diversiteit & Inclusie aan een gelijkwaardige en toegankelijke cultuursector. Werk actief en concreet aan diversiteit en inclusie binnen jouw culturele organisatie door de vijf stappen uit de Code te volgen.

Meer over het stappenplan en de Code Diversiteit & Inclusie vind je op de site: www.codedi.nl.

Mores is het centrale, gezamenlijke meldpunt ongewenste omgangsvormen voor de Nederlandse culturele en creatieve sector. Het meldpunt is geïnitieerd door verschillende organisaties in de Nederlandse culturele en creatieve sector en is voor iedereen die werkzaam is in deze sectoren.

De onafhankelijke vertrouwenspersonen van Mores geven ook advies aan organisaties. Je kunt bij ze terecht als je zorgen of vragen hebt over een situatie rondom (mogelijk) grensoverschrijdend gedrag binnen jouw organisatie.

Als er geen meldingen zijn, betekent dat niet alle deelnemers en beoefenaars dan ook altijd sociale veiligheid ervaren. Het is belangrijk om daar regelmatig aandacht aan te besteden.

Heb je naar aanleiding van de informatie op deze pagina suggesties of vragen? Stel ze ons! Piet Roorda (pietroorda@lkca.nl) en Matthijs Beerepoot (MatthijsBeerepoot@lkca.nl).