Op deze pagina:

Participatie van bewoners, ofwel ze mee laten doen aan de samenleving, is sinds 2015 een taak van gemeenten. Door toename van economische en sociaal-culturele ongelijkheid nemen problemen zoals eenzaamheid, uitsluiting, sociale spanningen en onveiligheid toe. Wijkgericht werken, dichtbij en samen met de bewoners heeft daarom grote belangstelling van lokale beleidsmakers. Termen als ‘brede wijkaanpak’, ‘sociale wijkteams’, ‘gebiedsgericht’, ‘wijkgericht’ en ‘domeinoverstijgend werken’ zijn terug te vinden in beleidsnota’s. Zichtbaarheid en nabijheid zijn hierbij vaak het motto. En het vergroten van de leefbaarheid, het stimuleren van sociaal contact en meer maatschappelijke participatie de voornaamste doelen.

De termen wijk en buurt worden vaak door elkaar gebruikt. In dit kennisdossier gebruiken we beide termen en bedoelen daar hetzelfde mee: een onderdeel van een gemeente dat op basis van historische of stedenbouwkundige kenmerken is afgebakend. Elke wijk heeft een eigen structuur. Als je iets met bewoners gaat doen, kan het behulpzaam zijn om die structuur globaal in kaart te brengen. Vaak zijn daarbij meerdere lagen te onderscheiden.

Zie www.buurtwijs.nl, een website over buurtontwikkeling voor meer informatie.

_{Klik op de afbeelding om de pdf te openen.}

Eerste laag/kern van de cirkel

Tweede laag/middelste ring van de cirkel

Derde laag/buitenste ring van de cirkel

Een belangrijke component in alle cirkels zijn de zogenaamde ‘best persons’: actieve, betrokken en bevlogen mensen, die in staat zijn diep in de dagelijkse wereld van bewoners door te dringen en oprecht contact te maken. Vaak is hun aanpak informeel, soms grensverleggend, maar áltijd met zichtbaar resultaat. Cultuurprofessionals zijn vaak te vinden onder de best persons.

Al deze aspecten van cultuur dragen bij aan het algehele welbevinden van mensen.

Er is veel geschreven over buurtaanpakken. Hieronder vind je een aantal links naar websites met informatie, tips en voorbeelden uit de praktijk. Een veelgebruikt hulpmiddel is de ABCD-aanpak, ofwel Asset Based Community Development. Het is een beschrijving van welke elementen iets succesvol maken in een buurt. Met deze elementen creëer je sociale relaties, stimuleer je de talenten van bewoners en ontstaat er een gemeenschap.

Meer informatie over de ABCD-methode vind je op de websites van:

Naar tabblad ‘Tips’
Naar tabblad ‘Voorbeelden’
Naar tabblad ‘Financiering’
Naar tabblad ‘Links’
Naar tabblad ‘Verder lezen’

Foto: © Anna van Kooij Culturele Zondagen, Utrecht Centraal, 2017