Lobby voor cultuur richting gemeenteraadsverkiezingen 2022

Onze samenleving kenmerkt zich door vergaande individualisering, maar de behoefte aan zinvolle ontmoetingen blijft. In ontmoetingen leren mensen over zichzelf en anderen, over verleden, heden en toekomst: waarin verschillen we van elkaar en wat delen we met elkaar?
Mensen ontwikkelen hun identiteit in relaties met anderen. Gedeelde drijfveren en interesses stimuleren mensen om zich te verbinden en groepen te vormen.

Actieve deelname aan kunst en erfgoed biedt mensen mogelijkheden vorm te geven aan hun identiteit en hun relatie met anderen en met de samenleving. Mensen komen van oudsher bijeen om cultuur te maken en te beleven. Om inspiratie op te doen, te leren van elkaar en om hun passie en (levens)verhalen te delen met anderen.

Verenigingen, maar ook andere vormen van ontmoeting, zijn daarom van belang voor de lokale samenleving. Denk bijvoorbeeld aan een concert in het lokale poppodium, een avondje naar het theater of de bibliotheek als plekken om verhalen te delen. Maar ook aan het groeiend aantal festivals dat met een mix van activiteiten een zeer divers publiek bereikt: in leeftijd, opleidingsniveau en etnische achtergrond.

We roepen gemeenten en provincies op om gedeelde verhalen mogelijk te maken, door samen te investeren in een samenhangend geheel van voorzieningen en accommodaties met een divers activiteitenaanbod in de directe leefomgeving van burgers.

Door cultuur te beoefenen nemen je inwoners actief deel aan de samenleving. Dat kan met sociaal-artistieke en erfgoedprojecten in de wijk (welzijn), muziek- en dansles voor ouderen in een verpleegtehuis (zorg), samenwerking tussen verenigingen (sport), cultuur op school (onderwijs), onderhoud van de molen (erfgoed) en nog vele andere voorbeelden!

 

Zichtbare cultuuruitingen, zoals beelden, muurschilderingen, monumenten of landgoederen, maken een buurt of regio aantrekkelijker. Culturele activiteit en creativiteit spelen een essentiële rol in de transformatie of herstel van gebieden (culture-led regeneration). Door podia, ateliers en cultuurbeleving worden voormalig bedrijventerreinen weer levendig en bloeien probleemwijken weer op.

Wetenschappelijk onderzoek wijst uit dat cultuur bijdraagt bij aan persoonlijke ontwikkeling, inclusie en zingeving. Ook is het effect aangetoond van kunst- en cultuurparticipatie op de mentale (‘geluk’) en fysieke conditie (‘gezondheid’). Daarnaast is er de bijdrage van cultuur aan de kenniseconomie, het is een bron van inkomsten en biedt een aantrekkelijk vestigingsklimaat.

En als er ergens talent opstaat draagt dat bij aan een herkenbare uitstraling van een dorp, stad of provincie. Kijk naar dj Tiësto en Hardwell in Breda, Rietveld in Utrecht, Herman Finkers in Almelo, Ali B in Almere, modestad Arnhem, muziek en Volendam, de kunstenaars van Bergen, Mondriaan in Amersfoort, Opgezwolle uit Zwolle, Janine Jansen in Soest, Daniël Lohues in Drenthe, etc.

De maatschappelijke betekenis van cultuur biedt volop aanknopingspunten om vraagstukken als krimp, gebiedsontwikkeling, vergrijzing, individualisering, verstedelijking, identiteit, diversiteit, digitalisering aan te pakken.

Om de maatschappelijke waarde van cultuur te benutten roepen we gemeenten en provincies op om cultuurbeleid integraal vorm te geven in samenhang met sport-, onderwijs-, zorg-, armoede-, integratie-, economie-, ruimtelijk, jeugd-, ouderen-, toerisme-, en welzijnsbeleid.

De ontwikkeling van creatieve kracht start met een goede kennismaking op school: jezelf uitdrukken en het leren benutten van je creatieve potentieel door te tekenen, te dansen, te schrijven, theater te maken, je culturele omgeving te verkennen en te leren over het verleden van je woonomgeving.

 

Deze kennismaking verbreedt en verdiept zich in de vrije tijd. Bijvoorbeeld door op zangles te gaan, mee te doen aan buurttheater, lid te worden van een historische vereniging of een cursus gameontwerp te volgen. Bijzonder kunstzinnig talent verdient de begeleiding en faciliteiten om zich optimaal te kunnen ontwikkelen.

Creatieve kracht maakt mensen zelfredzaam, oplossingsgericht en inventief in verbinding met anderen. Dat is van grote waarde voor onze samenleving en onze economie. In onze snel veranderende samenleving ben je nooit uitgeleerd.

We roepen gemeenten op om zorg te dragen voor een rijke culturele leeromgeving voor iedereen, zowel onder schooltijd als daarbuiten, door in een convenant met onderwijs, opvang, peuterspeelzalen, wijk- en buurtcentra/dorpshuizen, en culturele ondernemers afspraken vast te leggen over voorzieningen en verantwoordelijkheden.

We roepen provincies op om gemeenten hierin te stimuleren en te ondersteunen.