Cultuur in de provinciale coalitieakkoorden 2019-2023

Analyse
Bijgewerkt op:
Gepubliceerd:
Deel dit artikel

Alle provincies hebben hun plannen voor de komende vier jaar vastgelegd in een bestuursakkoord. Wat zijn de ambities voor kunst en cultuur? We analyseren de plannen aan de hand van tien aanbevelingen uit het veld.

Deze aanbevelingen werden opgesteld door gedeputeerden, (kandidaat)statenleden, culturele instellingen, fondsen, adviseurs en kunstenaars, tijdens de conferentie ‘Cultuur werkt voor de provincie!’ op 14 februari, georganiseerd door het LKCA en Kunsten ’92.

Samenvatting

  • In veel provincies staat de toegankelijkheid en inclusiviteit van culturele activiteiten op de agenda.
  • Sommige provincies noemen het matchen van rijkssubsidies voor cultuureducatie en cultuurparticipatie in het coalitieakkoord.
  • Weinig provincies zien expliciet een rol voor kunst en cultuur in grote maatschappelijke opgaven, zoals ruimtelijke ordening en klimaat.
  • Alle provincies stimuleren in meer of mindere mate het culturele aanbod.
  • De meeste provincies verbinden cultuur met het imago en de identiteit van de regio.
  • Veel provincies willen Europese subsidies aanvragen, maar slechts enkele provincies benoemen daarbij kunst, cultuur en erfgoed.
  • Erfgoed komt uitgebreid aan bod in de coalitieakkoorden, vaak gekoppeld aan identiteit, ruimtelijke ontwikkeling, toegankelijkheid en zichtbaarheid.
  • De meeste provincies investeren de komende 4 jaar extra in cultuur.

Cultuur in coalitieakkoorden a.d.h.v. de aanbevelingen

Cultuurparticipatie en publieksbereik

Cultuurparticipatie is een universele behoefte voor het individu en de samenleving. Hoe zorgen de verschillende provincies ervoor dat iedereen mee kan doen aan culturele activiteiten?

Aanbeveling 1. Kijk wat er al gebeurt op het gebied van cultuurparticipatie en stel vast welke behoeften er nog zijn

In veel provincies staat de toegankelijkheid en inclusiviteit van culturele activiteiten op de agenda.

Drenthe ziet een belangrijke rol voor de steden in de culturele infrastructuur en wil de bereikbaarheid van stedelijke voorzieningen verbeteren voor de omgeving. 

Gelderland benoemt de mooie ambitie om door middel van culturele projecten en activiteiten ontmoetingen tot stand te brengen en mensen met elkaar te verbinden. Zo wil Gelderland een bijdrage leveren aan de acceptatie van verschillen tussen mensen en culturen. De provincie blijft in dit kader bijdragen aan het jeugdsportfonds en jeugdcultuurfonds. Gelderland gaat de Gelderse musea stimuleren om toekomstbestendige plannen te maken en onderzoekt de (her)invoering van de Gelderse Museumdag. 

Provincie Flevoland vindt het belangrijk dat de provincie bijdraagt een breed en divers kunstzinnig en cultureel klimaat, in samenspel met het rijk en gemeenten. Het college wil (mede) mogelijk maken dat scholen cultuureducatie aanbieden, dat cultuur bereikbaar is voor iedereen en dat alle mensen kunnen deelnemen. 

Friesland heeft het over ‘cultuur op fietsafstand’. 

In Groningen is bereikbaarheid van cultuur met name voor cultuureducatie buiten de stad Groningen een probleem. Het college wil hier aandacht voor in de nieuwe cultuurnota en zet het project culturele mobiliteit voort. 

Limburg maakt actief werk van een aanpak om mensen die niet frequent kunnen deelnemen of onbekend zijn met cultuur- erfgoed- en/of sportactiviteiten hiermee te laten kennismaken. Er blijft geïnvesteerd worden in de culturele infrastructuur van heel Limburg. Daarbij zal er speciale aandacht zijn voor de Stedelijke Cultuurregio Zuid en het Aanvalsplan Noord- en Midden-Limburg. 

In Noord-Brabant wil het college dat de provincie het bereik van de cultuureducatie binnen de bestaande infrastructuur versterkt zonder op de stoel van de gemeenten te gaan zitten. 

Provincie Utrecht noemt inclusiviteit meerdere malen in haar ambities. Ook wordt hier de sociale agenda vanuit alle beleidsterreinen gemaakt, dus óók vanuit cultuur. Cultuureducatie wordt uitgebreid naar het voortgezet onderwijs, met extra aandacht voor het vmbo. De samenwerking tussen cultuurhuizen wordt versterkt en er wordt gezorgd voor een gezonde infrastructuur, zodat kennis en expertise goed uitgewisseld kunnen worden. Het college verbreedt de inzet van Kunstbende (tot nu toe m.n. Utrecht en Amersfoort), zodat kinderen in alle gemeenten tussen 12 en 18 jaar hun talent kunnen ontdekken en laten zien. 

Zuid-Holland gaat cultuureducatie en bibliotheken ondersteunen, onder andere om kinderen met kunst en cultuur in aanraking te laten komen en laaggeletterdheid te bestrijden (Gelderland, Utrecht Zuid-Holland en Overijssel gaan overigens ook een vervolgaanpak laaggeletterdheid opstellen). Archeologische vondsten worden zichtbaar gemaakt voor een breed publiek. 

Overijssel wil het stimuleren van cultuureducatie, talentontwikkeling en de culturele basisinfrastructuur belangrijke pijlers laten blijven in het cultuurbeleid. 

In Zeeland heeft men zich de afgelopen jaren sterk gemaakt voor cultuureducatie en meer samenwerking tussen culturele organisaties. Daar gaan ze de komende jaren mee door, net als met het stimuleren van cultureel ondernemerschap.

Aanbeveling 2. Maak bestuurlijk afspraken over matchingsconstructies

Sommige provincies noemen het matchen van rijkssubsidies voor cultuureducatie en cultuurparticipatie expliciet in het coalitieakkoord.

De matchingsconstructies die voor de juiste stimulans zouden kunnen zorgen vinden we in ieder geval terug in de provincie Noord-Holland, waar het college het matchingsprogramma Cultuureducatie met Kwaliteit voortzet. Ook verhoogt het college de bijdrage aan Probiblio met €1,8 miljoen, zodat het aansluit bij de landelijke innovatieagenda. 

Ook gezelschappen voor podiumkunst uit Flevoland moeten kunnen profiteren van rijkssubsidies volgens het college aldaar. 

In Utrecht wordt het Fonds Erfgoedparels versterkt voortgezet, waarbij de hogere rijksbijdrage wordt gematcht. Ook wordt er ingezet op cultuurparticipatie in de komende matchingsregeling vanuit het rijk. 

Friesland verwacht dat naast Leeuwarden ook andere gemeenten en het bedrijfsleven een bijdrage leveren. 

Ook in Limburg verwacht men dat cultuur de eigen inkomsten verhoogt en samenwerking zoekt met het bedrijfsleven. 

In Noord-Brabant doet het college ook een beroep op het bedrijfsleven.

Leefbaarheid en ruimtelijke kwaliteit

De Federatie Ruimtelijke Kwaliteit roept met de campagne Fiks Nederland op om transities als klimaatadaptatie, de verandering van landelijke gebieden en mobiliteitsopgaven te benaderen vanuit esthetische en culturele waarden, zodat we over dertig jaar trots kunnen terugkijken. 

  • Aanbeveling 3. Zorg dat cultuur vanaf de start bijdraagt aan elk project op het gebied van ruimtelijke ordening.
  • Aanbeveling 4. Neem daarvoor als provincie de integrale verantwoordelijkheid (dus niet alleen vanuit de portefeuille cultuur).
  • Aanbeveling 5. Zorg voor een stevige, goed gefundeerde culturele infrastructuur.

Iedere provincie is zich bewust van deze grote maatschappelijke opgaven, maar de meeste coalitieakkoorden zien hiervoor niet expliciet een rol voor kunst en cultuur weggelegd. 

Flevoland wil aandacht voor de transformatie en revitalisering van binnenstedelijke woonmilieus, waarbij gemeenten de ruimte krijgen om te experimenteren met een functiemix op bedrijventerreinen van commercie, wonen, leven, cultuur en natuur. Ook richt het college zich op het ten minste op niveau houden van de huidige collectie landschapskunstwerken. 

In het akkoord van Friesland valt te lezen dat kunst geschikt is om ook binnen andere onderwerpen – of het nu om landbouwbeleid, de energietransitie of de Friese taal gaat – nieuwe, andere ideeën en perspectieven te helpen ontstaan. Door per dossier kunst- of cultuurprojecten in te zetten bij de belangrijke thema’s van deze tijd betrek je de Friezen, prikkel je interesse en breng je belangrijke onderwerpen van de vergadertafel naar de leefwereld van mensen. 

In het programma van Gelderland komt wel meer dan 30 keer het woord ‘integraal’ voor. Eén van de elf hoofdpunten is dan ook: werk integraal; maak slimme verbindingen tussen thema’s en voorkom onnodige frustratie door zaken te verkokeren. 

In Drenthe wil men de inclusiviteit voor iedereen versterken door extra inspanningen op het gebied van cultuur, sport en onderwijs. 

Overigens noemt alleen de provincie Groningen dat het noodzakelijk is om een inhaalslag te maken en te investeren in professionalisering en eerlijke betaling. Daarbij wil het college met cultuurinstellingen een ‘fair practice code’ (een kader om loon naar werk in de culturele en creatieve sector mogelijk te maken) vormgeven. 

In Limburg wil men vanuit de DNA-sectoren logistiek, toerisme & recreatie, maakindustrie en agribusiness in ieder geval de verbinding stimuleren met cultuur en andere domeinen. Ook de deelname aan sport en cultuur in het kader van integratie staat op de agenda.

Vernieuwend besturen

De provincie kan een krachtige regierol spelen op het gebied van cultuur. Een sterke positionering op het gebied van cultuur en het betrekken van professionals en publiek bij het maken van cultuurbeleid kunnen daarbij helpen. 

  • Aanbeveling 6. Positioneer je sterk op het gebied van cultuur.
  • Aanbeveling 7. Betrek cultuurmakers en publiek bij het maken van cultuurbeleid.

Alle provincies zien voor zichzelf in meer of mindere mate een rol in het stimuleren van het culturele aanbod. 

Provincie Drenthe ziet voor zichzelf een rol weggelegd als de partij die zorgt voor het stimuleren van een breed cultureel aanbod en evenementen, het faciliteren van netwerken en platforms en het voortzetten van hun rol in cultuureducatie. 

De rol die Flevoland zichzelf toebedeelt is het stimuleren van de onderlinge verbinding en samenwerking tussen culturele instellingen, alsook het verzilveren van kansen die voortvloeien uit het Regioprofiel Cultureel Flevoland. 

In Friesland gaat hetcultuurbeleid de komende jaren drastisch op de schop. De provincie kiest voor flexibiliteit, meer met flexibele budgetten werken. Er komt extra nadruk op klassieke muziek, harmonie, fanfare en brassbands, pop, (locatie)theater en beeldende kunst en daarvoor wordt extra in cultuur geïnvesteerd. Er wordt meer uitgegaan van de ideeën, mogelijkheden en kracht van de sector zelf. De provincie helpt om te starten, de sector zelf zorgt voor de blijvende beweging. Friesland kiest ervoor een effectieve uitvoeringsorganisatie op te richten, die onafhankelijk opereert rondom culturele keuzes. 

Gelderland heeft het over het faciliteren van partners in de regio om te komen tot maatwerk in culturele initiatieven. 

Limburg stimuleert een nauwere samenwerking tussen culturele instellingen en bedrijfsleven. Limburg constateert bovendien dat de spreiding van landelijke cultuurgelden en de middelen uit de cultuurfondsen over de verschillende provincies onevenredig is. Een groot deel van de landelijke middelen gaat naar de Randstad. De provincie wil zich hard maken voor een evenwichtigere spreiding en voor Rijkserkenning van het Bonnefantenmuseum. 

Noord-Brabant wil een Rijksmuseum voor Design. 

Het college van Overijssel spreekt nadrukkelijk uit dat zij samen met culturele partners en de Provinciale Staten het nieuwe provinciale cultuurbeleid 2021-2026 vorm wil geven. 

In Zeeland is er samen met de vier Zeeuwse steden (Z4) een bidbook Cultuur gemaakt om meer en beter aan te haken bij landelijke programma’s en om de kracht van stedelijke cultuur te laten zien.

Economische groei en imago

Provincies kunnen cultuur inzetten voor hun imago en om toerisme en economie te bevorderen. Daarnaast is cultuur een verbindende factor. 

  • Aanbeveling 8. Ga op zoek naar de eigen identiteit van je provincie en creëer bewonerstrots. Gebruik visie en lef om te durven dromen en plannen te maken.
  • Aanbeveling 9. Voed de ‘creatieve humuslaag’. Geef aandacht en investeer ruimte en geld om cultuur beter te benutten.

De meeste provincies verbinden cultuur expliciet met het imago en de identiteit van de regio. Het ‘voeden van de creatieve humuslaag’ om cultuur beter te benutten wordt niet door alle provincies benoemd. 

In Drenthe heeft het college de ambitie om ruimte geven voor bovenlokale talentontwikkeling. Ook komt er subsidie voor jaarlijks terugkerende evenementen op het snijvlak van cultuur en vrijetijdsbesteding, die bijdragen aan gemeenschapszin. De provincie faciliteert en ondersteunt regionale cultuurevenementen met een bovenlokale spin-off. ‘Hier kuj Drents praoten’ wordt ook ondersteund. 

Flevoland heeft een hoofdstuk met de titel ‘het verhaal van Flevoland’. Verschillende culturele ambities dragen hieraan bij. Ook wordt de mogelijkheid onderzocht of er een iconisch museum voor moderne kunst in Almere kan komen. 

In Friesland is men duidelijk overtuigd van de economische waarde van cultuur. Een deel van de culturele activiteiten draagt volgens de provincie meetbaar bij tot positieve economische effecten, bijvoorbeeld via extra (cultuur)toerisme en een beter leef-, vestigings- en verblijfsklimaat. Daarom wil de provincie ook aandacht voor ‘blockbuster’-tentoonstellingen in musea en unieke evenementen met een grote economische spinoff. Om de economische effecten van cultuur te stimuleren investeert de provincie zelfs incidenteel €9,9 miljoen. 

Gelderland gaat haar culturele parels blijven ondersteunen, waaronder het Gelders Orkest, Ereprijs en Go Short. Daar waar zich kansen voordoen voor Gelderland om zich te profileren, op cultureel gebied worden deze onderzocht. 

In Limburg poogt men de creatieve humuslaag te voeden door in te zetten op het werven van eigen inkomsten naast subsidies en samenwerking met het bedrijfsleven binnen de kunsten. Dit moet de onafhankelijkheid van cultuurmakers versterken en culturele initiatieven verduurzamen. Zo komt er ook weer financiële ruimte vrij voor de provincie om nieuwe initiatieven aan te jagen en te stimuleren. Limburg wil ook graag jongeren meer bewust maken en deelgenoot maken van de Limburgse omgeving en het Limburgse verleden. Bijvoorbeeld door het stimuleren van streektaal, onderwijs vanuit de Canon van Limburg en bezoeken aan bijzondere plekken uit het Limburgse verleden. Bijvoorbeeld in het kader van 75 jaar bevrijding of ‘Working on Europe’. 

Het college van Noord-Brabant wil investeren in de Brabantse vrijetijdseconomie en het vestigingsklimaat. Belangrijke voorwaarden hiervoor zijn een breed aanbod van sport en cultuur. Het continueren van een duurzame versterking van het cultuursysteem door makers, talenten en culturele initiatiefnemers te ondersteunen staat ook in het bestuursakkoord. De philharmonie zuidnederland kan verzekerd zijn van subsidie voor de komende collegeperiode. 

Als het college in Overijssel aan de slag gaat met het nieuwe cultuurbeleid wil ze daarbij nadrukkelijk een koppeling maken met het DNA van Overijssel (regionale identiteit). Bijvoorbeeld de Hanze, ambachten, streekgebonden architectuur, streektaal, regionale (theater)producties, samenwerking kleine musea en kleinschalige evenementen. Op die manier wil de provincie zorgen voor herkenbaarheid. 

Utrecht heeft plannen om de huidige festivalstructuur te versterken. De provincie ondersteunt meer festivals, ook buiten de steden Utrecht en Amersfoort, en stimuleert programmering op erfgoedlocaties zoals forten en buitenplaatsen. 

Zeeland zet evenementen op het gebied van cultuur, muziek, sport en relatie-evenementen in om – naast de waarde die zij uit zichzelf al hebben – de doelstellingen van Zichtbaar Zeeland te bewerkstelligen. Deze doelen richten zich vooral op het verbeteren van de werkgelegenheid, economie en profilering. Het college wil de komende jaren mee doorgaan met het ingezette cultuurbeleid, net als met het stimuleren van cultureel ondernemerschap.

Cultuur met de blik op Europa

De Europese Commissie zet in op de culturele en creatieve sector als aanjager van de Europese identiteit. De Europese Unie is geïnteresseerd in creatieve projecten die sociale cohesie bevorderen. Daarnaast gaat er veel aandacht naar de mobiliteit van artiesten en publiek (vooral in de muzieksector en op het gebied van architectuur en cultureel erfgoed). De Europese agenda richt zich momenteel op de identiteit van regio’s en plaatsen. Europa biedt dus volop kansen voor provincies. Maar provincies moeten eerst zelf een goed plan hebben voor cultuurbeleid en zelf investeren in cultuur, voordat ze een beroep kunnen doen op Europese subsidies. 

Aanbeveling 10. Formuleer een Europese agenda op alle niveaus en maak cultuur hier een integraal onderdeel van (zowel kunst als erfgoed).

Veel provincies vermelden in hun akkoord de mogelijkheid tot het aanvragen van Europese subsidies. Slechts enkele provincies benoemen hier expliciet kunst, cultuur en erfgoed. 

Drenthe gaat in ieder geval vol inzetten op de inschrijving van de Koloniën van Weldadigheid als UNESCO Werelderfgoed. 

Limburg zoekt de verbinding met cultuur en sport in de Euregio om te komen tot een gezamenlijk aanbod dat elkaar aanvult en versterkt. Gemeenschappelijke initiatieven zoals grensoverschrijdende evenementen en de Euregionale museumkaart zullen worden ondersteund. Limburg heeft bovendien een heel hoofdstuk gewijd aan een internationale, Europese en grensoverschrijdende visie.

Erfgoed in het bijzonder

Zaken als identiteit, ruimtelijke ontwikkeling, toegankelijkheid en zichtbaarheid worden deels uiteraard ook gerealiseerd door te investeren in erfgoed. Erfgoed komt dan ook uitgebreid aan bod in de coalitieakkoorden. 

In Drenthe wil men zoals gezegd vol inzetten op de inschrijving van de Koloniën van Weldadigheid als UNESCO Werelderfgoed. Samen met partners wil men een visie op de toekomst van monumentale gebouwen ontwikkelen. Binnen het nationale samenwerkingsprogramma Religieus Erfgoed ondersteunt de provincie de ontwikkeling van een kerkenvisie. Het programma van De Hondsrug UNESCO Global Geopark gaat worden uitgevoerd. Verder wil de provincie blijven bijdragen aan een toegankelijke en toekomstbestendige bibliotheekfunctie. 

In het akkoord van Flevoland zijn veel ambities voor erfgoed opgenomen. Batavialand moet erkend worden als Rijksdepot voor maritieme archeologie en zoveel mogelijk Flevolandse leerlingen moeten er een bezoek aan gaan brengen. Verder wordt het museum voor Werelderfgoed Schokland verder doorontwikkeld. 

In Friesland beoogt men de volgende resultaten: het behoud en beheer van erfgoed krijgt een meer solide, structurele basis (€45.000,- incidenteel en €275.000,- structureel). Er zijn over vier jaar minstens 125 rijksmonumenten opgeknapt (€4,29 miljoen incidenteel). Het gebruik van het Fries door inwoners, Friese organisaties en in de openbare ruimte is zichtbaar en meetbaar toegenomen (€6 miljoen incidenteel en €25.000,- structureel). 

Ook Gelderland heeft flink wat ambities op het gebied van erfgoed. Namelijk: de restauratie van monumenten stimuleren, de restauratieopgave programmatisch aanpakken, de herbestemming van monumenten helpen mogelijk te maken, de verduurzaming van monumenten bevorderen, de draaipremie voor de Gelderse molens ook in de komende Statenperiode blijven geven, organisaties die zich inzetten voor het behoud van monumenten ondersteunen, samen met gemeenten en overige partners kijken naar de bestemming van vrijkomend maatschappelijk vastgoed (waaronder kerken), nader verkennen hoe en op welke wijze landschappen (historische buitenplaatsen) als onderdeel van ons erfgoed in stand kunnen houden en tot slot initiatieven steunen die het gebruik van het Nedersaksisch stimuleren. 

In het coalitieakkoord van Groningen valt te lezen dat investeren in erfgoed over een belangrijk deel van het wezen van Groningen gaat, en over het restaureren en herbestemmen van prachtige gebouwen zodat ze weer een mooie rol midden in de samenleving krijgen. 

Zoals eerder vermeld wil Limburg jongeren meer bewust maken en deelgenoot maken van de Limburgse omgeving en het Limburgse verleden. Bijvoorbeeld door het stimuleren van streektaal, onderwijs vanuit de Canon van Limburg en bezoeken aan bijzondere plekken uit het Limburgse verleden. Bijvoorbeeld in het kader van 75 jaar bevrijding of ‘Working on Europe’. Het college gaat zich inzetten voor herbestemming van monumenten, zowel religieuze als niet-religieuze, om zo dat deel van het Limburgs erfgoed te behouden. Het college bouwt voort op de ingezette lijnen om de Limburgse archeologie actief in de ‘etalage’ te zetten en te houden, waarbij de verbindingen tussen partijen in projectmatige samenwerking en onderlinge kennisuitwisseling actief worden gestimuleerd. Verder stimuleert Limburg een integrale, gezamenlijke streektaalaanpak vanuit de streektaalorganisaties. Dialect kan ook een rol spelen op andere beleidsvelden, zoals eenzaamheid bij senioren. Limburg ondersteunt de doorontwikkeling van de sporttakplatforms en de Coöperatie Erfgoed Limburg. 

Om de historie te bewaren, blaast de provincie Noord-Brabant samen met marktpartijen nieuw leven in iconische monumenten en bewaart ze daarmee voor de toekomst. Daarbij kijkt ze samen met GRUTS op een inventieve manier naar mogelijke nieuwe maatschappelijke functies die met behoud van erfgoed gecombineerd kunnen worden. De provincie blijft werken aan de verhaallijnen ‘Religieus Brabant’, ‘Bevochten Brabant’, ‘Innovatief Brabant’ en ‘Bestuurlijk Brabant’. 

In Noord-Holland is er aandacht voor (onderwater)archeologie: het voortzetten van de inspanningen, waarvoor ook middelen beschikbaar worden gesteld. Beschermen en herbestemmen van de Stelling van Amsterdam en liniedijken wordt ook genoemd. Ook wordt er verkend op welke wijze ook de landschappelijke, recreatieve en educatieve waarde van de liniedijken kan worden versterkt. Rijksmonumenten moeten behouden blijven en toegankelijk zijn voor het publiek.

Overijssel wil werk maken van het bevorderen van de digitale bereikbaarheid van het cultureel erfgoed. 

In provincie Utrecht gaat men samen met andere overheden en particuliere eigenaren cultureel erfgoed in stand houden en ervoor zorgen dat zoveel mogelijk mensen ervan kunnen genieten en gebruik maken. Kennisdeling, verduurzaming en verandering van de functie van erfgoed, denk aan religieus, industrieel en varend erfgoed, wordt ondersteund. Het Fonds Erfgoedparels wordt versterkt voortgezet, waarbij de hogere rijksbijdrage wordt gematched. Verder is er aandacht voor het verbreden van de Stichting Samenwerkende Kasteelmusea tot een shared service-organisatie voor Utrechtse streekmusea. Hiermee wordt de positie van deze musea, die zorgen voor lokale binding, cultuur dichtbij en identiteitsvorming versterkt. Ook militair erfgoed wordt zichtbaar en beleefbaar. De Limessamenwerking, leidend tot een UNESCO-werelderfgoed-status in 2021 wordt gecontinueerd. De Nieuwe Hollandse Waterlinie wordt aanjager voor het creëren van ruimtelijke kwaliteit. Samen met de partners wordt gezorgd voor behoud, ontwikkeling en beleving van de linies en zo wordt bijgedragen aan ambities voor recreatie, toerisme, natuur en water. Met de provincie Zuid-Holland wil het college de Oude Hollandse Waterlinie ontsluiten voor recreanten en toeristen, mede gericht op het 350-jarig bestaan in 2022. Ook de beleefbaarheid van de Grebbelinie wordt versterkt. 

De provincie Zeeland ziet een belangrijke functie voor zichzelf weggelegd in het in stand houden van monumenten en waardevolle historische gebouwen, zoals kerken, boerderijen, molens, maritiem en industrieel erfgoed. Waar mogelijk worden nieuwe bestemmingen voor waardevol erfgoed gezocht. Daarnaast zijn musea van groot belang, enerzijds vanuit cultuurhistorisch perspectief, anderzijds ook voor het zichtbaar maken van de eigenheid en het karakter van Zeeland. 

Zuid-Holland gaat ruimte geven aan initiatieven, zoals investeringen in de oude Hollandse steden. Het college gaat kijken hoe de aanpak van erfgoedlijnen kan bijdragen aan de verbinding tussen steden, dorpen en waardevolle landschappen. Bij gebiedsontwikkelingen is er oog voor het aanwezige cultureel erfgoed. In het bijzonder het behoud van religieus erfgoed, om aan te kunnen sluiten op landelijke programma’s. Ook de typische Zuid-Hollandse landschappen als het kustlandschap, veenweidelandschap, rivierdeltalandschap horen bij het erfgoed en verdienen het bewaard te worden. Tot slot wil Zuid-Holland immaterieel erfgoed zoals streektaal en -geschiedenis behouden.

Financiële uitwerking

Veel provincies investeren de komende beleidsperiode extra in cultuur. Dan gaat het vaak om nieuw beleid. Deze investeringen komen bovenop bestaande budgetten.

Sommige akkoorden kondigen aan dat de financiële uitwerking zal komen bij de begroting voor 2020. Dat geldt voor Drenthe, Noord-Brabant en Zeeland. In andere akkoorden zijn wel al bedragen opgenomen om de ambities mee te realiseren. 

Flevoland wil in ieder geval een fonds instellen voor artistieke en culturele ontwikkeling. Hiervoor wordt incidenteel €2,3 miljoen euro vrijgemaakt. Voor erfgoed is structureel €0,5 miljoen per jaar beschikbaar. In bovenstaande tekst zijn bij verschillende resultaten uit het coalitieakkoord van Friesland al investeringen opgenomen. 

Bij elkaar investeert Friesland iets meer dan €20 miljoen in kunst, cultuur en erfgoed. 

Gelderland maakt €30 miljoen vrij voor de ambities voor cultuur en €40 miljoen voor de ambities voor erfgoed. 

In Groningen wordt €7,8 miljoen extra vrijgemaakt om de ambities op cultureel vlak te realiseren. Het is vermeldenswaardig dat er ook €15,3 miljoen wordt vrijgemaakt voor bereikbaarheid, waar cultuurparticipatie mogelijk van profiteert. 

Voor de verschillende beleidsintensiveringen in het akkoord van Limburg zijn in de financiële paragraaf maximale indicatieve bedragen opgenomen. Voor cultuur en erfgoed is dat €24 miljoen. Voor toerisme en recreatie €10 miljoen en voor monumenten €20 miljoen. De beleidsintensiveringsmiddelen worden in principe pas aangesproken indien blijkt dat de beschikbare middelen in de huidige begroting en meerjarenraming onvoldoende zijn voor het realiseren van de ambities. Voor de inzet van deze beleidsintensiveringsmiddelen stelt het college per beleidsintensivering een beleidsplan/uitvoeringsplan/kader op, ter vaststelling door Provinciale Staten. 

Voor de vier genoemde onderwerpen op het gebied van cultuur in Noord-Holland komt in totaal €11,3 miljoen beschikbaar. €7,2 miljoen voor de monumenten en erfgoed, €2,3 miljoen voor cultuureducatie en €1,8 miljoen voor Probiblio. 

Overijssel wil de ambities realiseren met een investering van in ieder geval €19 miljoen, bovenop de €50 miljoen structurele middelen. 

Het college van Utrecht verwacht de ambities te kunnen gaan realiseren binnen de structurele begrotingsruimte. Voor cultuur en erfgoed was in 2019 zo’n €21 miljoen beschikbaar. In het najaar zal bij de begroting voor 2020 blijken of dit gelijk blijft of niet.

Zuid-Holland investeert €25 miljoen in cultuureducatie en cultuurparticipatie.

Investeringen in cultuur (bedragen x 1 miljoen)

Gedeputeerden cultuur 2019-2023

Gedeputeerden cultuur 2019-2023

Overzicht coalities (dikgedrukt gedeputeerde cultuur)

Overzicht coalities provincies 2019-2023

Meer lezen

Vond je dit artikel interessant?

Gemiddelde 3 / 5. totaal 2

Reageer (je reactie verschijnt na goedkeuring, vanwege spam)

Reacties (0)
Bijgewerkt op:
Gepubliceerd:
Deel dit artikel