Herstelsteun amateurkunst 2022
“De cultuursector heeft het zwaar gehad tijdens de coronacrisis. De toekomst van de sector heeft onder grote druk gestaan en het is op z’n zachtst gezegd nog altijd een uitdagende tijd. … De vrijwillige inzet voor cultuur en de actieve cultuurbeoefening vormt een belangrijke basis van het culturele leven in ons land. Ook hier hebben de coronamaatregelen grote impact gehad. Het coalitieakkoord benoemt het belang van herstel om zowel professionals, instellingen als amateurverenigingen er weer bovenop te helpen…”, aldus staatssecretaris Gunay Uslu in haar Hoofdlijnenbrief cultuur 2022: Herstel, vernieuwing en groei aan de Tweede Kamer van 23 mei 2022.
Herstelsteun via koepels en provincies/provinciale instellingen
Met de brief stelt OCW in 2022 1,5 miljoen beschikbaar voor herstelsteun aan amateurkunstgroepen (verenigingen en andere verbanden). Naast een voortzetting van de landelijke steun via koepels is er ook budget voor lokaal maatwerk via provincies/provinciale instellingen. De route via de provinciale instellingen naar lokaal is een waardevolle aanvullende lijn, die aansluit op de aanbevelingen in het rapport Revitalisering Amateurkunst (BMC 2021).
Kaders
Vanuit de richtlijnen van OCW en FCP zijn er een paar uitgangspunten voor de herstelsteun:
- De herstelsteun is bedoeld voor aanvullend aanbod voor de versterking van amateurkunstgroepen (niet voor bestaande activiteiten).
- De herstelsteun komt ten goede aan de amateurkunstgroepen zelf.
- Inzet is dat de brede sector van kunst- en cultuurbeoefening bereikt wordt.
- De resultaten hebben een duurzaam karakter.
- Bij het besteden van de middelen worden de codes gehanteerd (Fair Practice, Diversiteit & Inclusie, Governance Code Cultuur).
- De ondersteuning via de landelijke koepels en de provinciale/lokale lijn wordt zo goed mogelijk op elkaar afgestemd.
- LKCA neemt de rol voor inhoudelijke coördinatie en verbinding en afstemming tussen de verschillende ondersteuningslagen, in afstemming met de betrokken partners en FCP.
Inhoudelijke aandachtsgebieden herstel amateurkunst 2022
Op basis van eerdere thema’s voor de coronasteun en het voorstel voor de inrichting van de herstelsteun zijn zes aandachtsgebieden voor de herstelsteun benoemd.
- Imago, identiteit, zichtbaarheid: versterken identiteit en zichtbaarheid (branding), stimuleren ledenwerving en verjonging
- Herstel amateurkunstgroepen artistiek inhoudelijk: herstellen en versterken van artistieke kwaliteit
- Toekomstbestendig organiseren, verenigingsondersteuning: gericht op verenigingen en koepels, maar ook op informele groepen en nieuwe vormen zoals online communities
- Versterken professionals/kader: aandacht voor dirigenten, regisseurs, docenten etc. (o.a. deskundigheid en honorarium)
- Diversiteit en inclusie: vergroten diversiteit en toegankelijkheid, buiten de kaders kijken, bereiken van de hele (discipline)sector (niet alleen verenigingen en/of directe leden)
- Verbinding, ontmoeting, samenwerking: in de sector en daarbuiten, tussen amateurkunstgroepen, koepels en ondersteuningslagen, met ruimte voor cross-overs en online ontmoeting
Budget en termijn
In totaal is 1,5 miljoen beschikbaar voor een jaar. Het budget wordt in 2022 uitgekeerd en kan besteed worden in de periode 1 juli 2022 t/m 31 december 2023.
Via de amateurkunstkoepels is € 750.000 beschikbaar. Deze steun wordt landelijk en disciplinegericht georganiseerd. De verdeling gaat naar rato van de verdeling van de noodsteun. De financiële route loopt van FCP via LKCA.
De overige € 750.000 wordt regionaal en lokaal georganiseerd via provinciale organisaties/steuninstellingen. De financiële route loopt van FCP via provinciale organisaties. Verdeling vindt plaats op basis van een mix tussen aantal inwoners en aantal cultuurverenigingen.
Steun aan amateurkunstkoepels
De amateurkunstkoepels zijn belangrijke schakels in het verenigingsleven. Een grote meerderheid van de cultuurverenigingen (ongeveer driekwart van de muziekverenigingen) is lid van een van de koepels of bonden (VerenigingsMonitor LKCA 2021).
Amateurkunstkoepels hebben belangrijke kennis en expertise van hun (discipline)sector. De staatssecretaris in haar brief: “Via de amateurkoepels versterk ik het rijke Nederlandse verenigingsleven.”
Daarnaast zijn de koepels zich bewust dat hun leden of directe achterban niet alle amateurkunstgroepen bestrijken. Informele of anders georganiseerde initiatieven zijn vaak niet aangesloten. Ook dekken koepels in een kunstdiscipline niet altijd alle kunstvormen of amateurkunstgroepen, zoals in theater of in de beeldende sector. Uitgangspunt voor de herstelsteun is dat de brede sector (alle disciplines en vormen) zoveel mogelijk wordt bereikt.
Steun aan lokale infrastructuur via provinciale organisaties
Minister Van Engelshoven van Cultuur benoemde in haar brief van november 2021 aan de Tweede Kamer het inzetten van vouchers die ten goede komen aan amateurkunstgroepen. Deze tweede lijn is daar de uitwerking van. Doel is dat verenigingen en amateurkunstgroepen op lokaal niveau gebruik kunnen maken van de ondersteuning die ze nodig hebben. Het budget is bedoeld voor het inschakelen van professionals die de amateurkunstgroepen rechtstreeks ondersteunen. Een aantal manieren waarop dat kan:
- advies op maat
- begeleiding, coaching, trajectbegeleiding (meerdere sessies)
- workshops en trainingen, zoals Samen Slim Deelnemers Werven
Inzet daarbij is om gebruik te maken van het aanbod/de infrastructuur dat/die al ontwikkeld en beschikbaar is.
De verschillen in ondersteuning en infrastructuur tussen provincies zijn groot. Daarom is gekozen om in elke provincie één organisatie aanspreekpunt te laten zijn. Deze organisatie maakte een plan in samenwerking met de relevante organisaties in de provincie. Zo kon ingespeeld worden op sterktes en hiaten in een provincie.
Herstelplannen
Negen amateurkunstkoepels en twaalf provinciale instellingen hebben inmiddels hun plannen ingeleverd voor de door OCW beschikbaar gestelde herstelsteun. LKCA analyseerde de plannen.
Afstemming ondersteuners
De landelijke ondersteuners voor de koepels (voorheen de corona-ondersteuners) zetten hun werk voort en helpen de koepels hun herstelplannen uit te voeren. Dat doen ze in uitwisseling en afstemming met de provinciale ondersteuners die zich gaan bezighouden met de uitvoering van de herstelplannen. LKCA en FCP zorgen voor overleg- en uitwisselmomenten.
Betrokken organisaties
Landelijke koepels en hun ondersteuners:
- KNMO (Koninklijke Nederlandse Muziek Organisatie) – Luuk Mevis, Bjorn van Pruijssen
Speerpunten: organiseren verenigingscoaching, ontwikkelen campagne imago en zichtbaarheid, versterken artistiek inhoudelijk aanbod - Koornetwerk Nederland – Erica Tervelde, Jan van Deursen
Speerpunten: aanstellen kwartiermaker kinderkoorzang, opzetten kennisbank, uitzetten training Storytelling - NOVA (Nederlandse Organisatie van Audiovisuele Amateurs) – Jos Naus
Speerpunten: organiseren jonge Filmersfestival, introduceren individueel lidmaatschap CineNova, bouwen samenwerking koepels beeldend - Fotobond – Jos Naus
Speerpunten: organiseren trainingen branding, ledenwerving en vrijwilligersbeleid, ontwikkelen inhoudelijke handboeken, bouwen samenwerking koepels beeldend - STIDOC (Stichting Textiel Informatie en Documentatie Centrum) – Jos Naus
Speerpunten: Inrichten online platform voor communities, organiseren Textielhubs (lokale samenwerkingen), bouwen samenwerking koepels beeldend - Danslink – Karlijn Vriend
Speerpunten: Inrichten kennis- en beeldbank danssector, organiseren kennissessies professionals – advies op maat, organiseren personele inzet koepelorganisatie - LOST & LNA (Landelijke Organisatie Studenten Theatergroepen & Landelijk Netwerk Amateurtheater) – Karlijn Vriend
Speerpunten: bouwen Digitaal Platform Zichtbaarheid (LOST), organiseren bestuurlijke deskundigheidsbevordering (LOST), organiseren Landelijke dag (LNA) - FFGN (Federatie van Folkloristische Groepen Nederland) – Karlijn Vriend
Speerpunten: digitaliseren magazine, ontwikkelen educatief beeldmateriaal, organiseren Landelijke dag i.s.m. Levende Folklore en erfgoed - Circuspunt – Karlijn Vriend
Speerpunten: Ontwikkelen campagnemateriaal, ontwikkelen modules circusdocenten, organiseren personele inzet koepelorganisatie
Provinciale organisaties en hun vertegenwoordigers:
- Drenthe, Kunst & Cultuur – Marjelle Over, Hellen Abma
Speerpunten: aanbieden workshops over financiering, communicatie, samenwerking; organiseren netwerkbijeenkomsten - Flevoland, Kunstlink – Myriam Cloosterman
Speerpunten: organiseren lokale netwerkbijeenkomsten, vergroten zichtbaarheid d.m.v. campagne - Friesland, Keunstwurk – Douwe Zeldenrust
Speerpunten: organiseren lokale ontmoetingsavonden, aanbieden trainingen dirigenten, ontwikkelen training verdieping Mienskipmethode - Gelderland, CultuurOost – Angela Verdurmen
Speerpunten: aanbieden trainingen bestuurders en ondersteuners, aanbieden projecten Doe Mee in Gelderland (crowdfundingsacties), organiseren regiobrede akkoorden m.b.v. cultuurtafels - Groningen, KultuurLoket – Paula Mulder
Speerpunten: ontwikkelen en aanbieden deskundigheidsbevordering artistieke professionals muziek en theater, aanbieden workshops en cursussen SSDW, PR en Marketing, Fondsenwerving, toerusten online platform Kultuurcentrale voor (online) ontmoeting - Limburg, Huis voor de Kunsten – Patricia Peters
Speerpunten: organiseren trainingen voor verenigingsondersteuners, organiseren cursussen Samen Slim Deelnemers Werven, Samen Slim Vernieuwen, Branding, aanbieden impulsregeling artistieke vernieuwing en nieuwe doelgroepen - Noord-Brabant, Kunstloc Brabant – Evelien Nelemans, Josephine Voets
Speerpunten: ontwikkelen tool Toekomstcheck voor organisaties, organiseren creatieve sessies met provinciale ondersteuners, ondersteunen lokale bijeenkomsten - Noord-Holland, PleinC – Jessica van der Sluis
Speerpunten: organiseren regionale bijeenkomsten revitalisering, ontwikkelen en aanbieden trainingen en inspiratiesessies voor docenten en ondersteunend personeel MBO en AK-groepen - Overijssel, Provincie Overijssel – Willem van Bruggen, Karin Klomp
Speerpunten: ontwikkelen zelfscan voor AK-groepen, aanbieden deskundigheidsbevordering professionals AK, aanbieden workshops en trainingen AK-groepen - Utrecht, ZIMIHC – Froukelien IJntema
Speerpunten: organiseren regionale bijeenkomsten, inrichten ondersteuning informele groepen, organiseren coaching AK-groepen op maat - Zeeland, Cultuurkwadraat – Leo Adriaanse
Speerpunten: organiseren Campagne Branding AK-groepen, versterken regionale ondersteuning voor AK groepen (bestuurscoaching), organiseren regio-bijeenkomsten - Zuid-Holland, Kunstgebouw – Rosa Schol, Soesja Pijlman
Speerpunten: inventariseren verenigingen m.b.v. quickscan, inrichten informatie en toolbox, organiseren AK-conferentie
Suggesties of vragen?
Heb je naar aanleiding van dit artikel suggesties of vragen: stel ze ons! Piet Roorda (pietroorda@lkca.nl), Nicole Stellingwerf (nicolestellingwerf@lkca.nl) en Hans Noijens (hansnoijens@lkca.nl), voor het Fonds voor Cultuurparticipatie Jaap van Royen (j.vanroyen@cultuurparticipatie.nl).
Lees meer



Reageer (je reactie verschijnt na goedkeuring, vanwege spam)