Veelgestelde vragen over Zorg en welzijn
Cultuurcoach
Wat is een cultuurcoach?
Lees meer
Hoe word ik cultuurcoach?
Iedere gemeente vult de functie anders in, dus je kunt daarnaast het beste contact opnemen met een beleidsmedewerker cultuur van je gemeente (of de gemeente waar je zou willen werken) om te vragen hoe de functie lokaal wordt ingezet, wie opdracht- of werkgever is en of er vacatures zijn.
Op deze pagina vind je meer informatie over de achtergrond en inbedding van de regeling:
Hoe zet je een cultuurcoach in als gemeente?
Participatiewet en cultuur
Wat betekent de Participatiewet voor de cultuursector?
De Participatiewet is voor de cultuursector interessant, omdat steeds meer gemeenten de relatie tussen kunst en activering onderkennen. Actieve deelname aan culturele en kunstzinnige activiteiten kan mensen activeren.
Meer informatie
Ondernemen met de Participatiewet
Meer over de Participatiewet (Rijksoverheid.nl)
Hoe betrek je cultuur in de uitvoering van de Participatiewet?
Kunst en cultuur vallen deels binnen het wettelijke kader en verantwoordelijkheden van gemeenten. Gemeenten kunnen kunst en cultuur ook inzetten bij de uitvoering van gemeentelijke beleidsprogramma’s. Gemeenteraden kunnen hierop aansturen in beleidskaders. Colleges kunnen kunst en cultuur meenemen in vastgesteld beleid.
Meer informatie
Ondernemen met de Participatiewet (LKCA.nl, 14 december 2017)
Inspiratiegids voor Lokaal Beleid (LKCA, 2016)
Waarom zou je voor mensen met een zorgvraag of een afstand tot de arbeidsmarkt kunst- en cultuuractiviteiten organiseren?
Je kunt bijvoorbeeld denken aan Theatertrainingen, bij uitstek geschikt om mensen te helpen hun presentatietechnieken te verbeteren (een vorm van sollicitatietraining). Bij theater wordt gewerkt aan zelfvertrouwen en samenwerking.
En bij beeldende vorming ligt de nadruk op zelfstandig werken, plannen en zelfreflectie.
Meer voorbeelden
Ondernemen met de Participatiewet (LKCA.nl, 14 december 2017)
Inspiratiegids voor Lokaal Beleid (LKCA, 2016)
Welke voorbeelden uit de praktijk laten zien hoe de cultuursector en de participatiewet goed samengaan?
Een ander designvoorbeeld is Design X Ambacht. Het is een initiatief van Siza, een zorgorganisatie die mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt begeleidt (actief in verschillende gemeenten). Toonaangevende designers ontwikkelen samen met mensen in de werkplaatsen van Siza designproducten. In een leerwerkomgeving ontwikkelt men vaardigheden e technieken, een nieuw perspectief voor de eigen mogelijkheden en goede producten.
Ook het project KunstWerk van Siza en Kunstbedrijf Arnhem zet kunst in als middel in om deelnemers naar werk te begeleiden.
Meer voorbeelden
Inspiratiegids voor Lokaal Beleid (LKCA, 2016)
Welke geldstromen gaan er om in de Participatiewet, die aangewend kunnen worden voor crossovers cultuur en zorg/welzijn/arbeidsparticipatie projecten?
In de gemeente Brummen bepaalde de gemeenteraad bijvoorbeeld dat 5% van het WMO-budget beschikbaar is voor innovatie en vernieuwing. Kunst- en cultuurprojecten kunnen hierop ook een beroep doen.
Meer voorbeelden
Inspiratiegids voor Lokaal Beleid (LKCA, 2016)
Jeugdwet en cultuur
Wat is de Jeugdwet?
Wat kan cultuur betekenen voor de uitvoering van de Jeugdwet?
De culturele sector kan bijdragen aan dergelijke vragen. Actieve deelname aan culturele en kunstzinnige activiteiten heeft een positief effect op mensen, waardoor ook culturele instellingen als partner kunnen optreden om de Jeugdwet uit te voeren.
Actieve cultuurparticipatie werkt preventief: hoe beter de jongere zich voelt en ruimte krijgt en hoe meer hij/zij over een informeel (zorg)netwerk beschikt, hoe minder de vraag naar zorg zal zijn. De handreiking vanuit de kunst kan ook concreet zijn: dans is bijvoorbeeld beweging en daarmee een manier om jonge mensen te mobiliseren en overgewicht te voorkomen.
Actieve cultuurparticipatie draagt bij aan een positief zelfbeeld, activeert deelnemers en kan een preventieve werking hebben vanwege de empowerment, beweging en de contacten die het oplevert. Dit sluit aan bij de belangrijkste aandachtspunten van de Jeugdwet: voorzieningen en hulpverleners moeten zich gaan richten op de versterking van de eigen kracht van jeugdigen en hun opvoeders.
Lees meer
Welke praktijkvoorbeelden laten zien hoe de cultuursector en de Jeugdwet goed samengaan?
Website Stut Theater
Website Formaat
Een andere manier om kinderen in de jeugdzorg en jonge vluchtelingen te inspireren biedt Kunstkameraden van stichting de Cultuurkantine in Breda. De Cultuurkantine maakt koppels van kunstenaars en kinderen. Door kunst te maken krijgen kinderen de ruimte om hun verhaal te vertellen en te laten zien wie ze zijn. (Uit: Inspiratiegids voor lokaal beleid. Preventie, zelfregie en participatie met kunst en cultuur in het sociaal domein, van LKCA)
In 2017 startte RICK het project KunstWerk in Weert: een kleinschalig, maar uitdagend initiatief om WAJONGeren werkfit te maken. Door middel van kunst ontdekken WAJONGeren hun talenten en werven ze sociale skills die nodig zijn voor het zichzelf beter presenteren en handhaven in de arbeidsmarkt. RICK richt zich met name op het stimuleren van vaardigheden, zoals zelfverzekerder worden, het concentratievermogen vergroten, leren presenteren, feedback ontvangen en geven, en het beter formuleren van meningen.
RICK – Sociaal-maatschappelijk
Meer voorbeelden vind je in het onderzoek Buitengewoon, over de betekenis van kunst en cultuur voor veerkracht van jongeren.
Ouderen en cultuur
Waarom zou je als gemeente cultuurparticipatie onder ouderen stimuleren?
Er zijn geen wettelijke kaders die gemeenten verplichten om de cultuurdeelname van ouderen te bevorderen. Er liggen wel veel kansen als het gaat om integrale beleidsvorming.
Bij welke drempels voor cultuurdeelname van ouderen kan de gemeente een rol spelen?
Meer weten
Nooit te oud voor cultuur. Handreiking lokaal beleid ouderen en cultuur (LKCA, 2016)
Hoe kun je met cultuurparticipatie voor ouderen aanhaken bij de WMO en WPG?
Samen met relevante partners kunnen gemeenten ouderen met een fysieke, mentale, sociale of financiële beperking daarbij over een drempel helpen. Dat vermindert eenzaamheid en de kans op sociaal isolement of gezondheidsproblemen, wat weer aanknopingspunten biedt bij de Wpg.
Meer weten
Cultuur en ouderen op LKCA.nl
Inspiratiegids voor Lokaal Beleid (LKCA, 2016)
Wat zijn Age Friendly Cities en wat kan ik daarmee als gemeente?
De steden Amsterdam, Den Haag, Eindhoven, Leeuwarden, Maastricht en het Fonds voor Cultuurparticipatie tekenden daarom in 2015 het convenant Lang Leve Kunst. Op weg naar Age Friendly Cities. Hiermee zetten ze zich in voor lokale verduurzaming van cultuurparticipatie door ouderen binnen zowel het cultuur- als Wmo-beleid. Met Cultuur+Ondernemen ontwikkelden ze strategieën voor een duurzame financiering om het draagvlak voor dit thema te vergroten.
Niet alleen grote steden staan voor een opgave als het gaat om vergrijzing. Op het platteland speelt dit net zo goed.
Meer informatie en inspiratie
Handreiking Age friendly financiering (Cultuur+Ondernemen, 2016)
Website Age-friendly Nederland
Subsidies Age Friendly Cultural Cities (Fonds voor Cultuurparticipatie)
Infographic opbrengsten 5 jaar Age Friendly Cultural Cities (Fonds voor Cultuurparticipatie)