Kennispagina Cultuurbeoefening op de Cariben

Bijgewerkt op:
Gepubliceerd:
Deel dit artikel
Het Caribisch deel van het Koninkrijk en Europees Nederland hebben een gedeelde (beladen) geschiedenis. De ontwikkelingen van cultuurbeoefening op de beneden- en bovenwindse eilanden zijn onderdeel van ons gezamenlijke heden en toekomst. Er zijn levendige Trans-Atlantische relaties op het vlak van cultuur.

Navigeer op deze pagina snel naar:

Cultuurbeoefening voor iedereen

Aruba, Curaçao en Sint Maarten vormen samen met Nederland het Koninkrijk der Nederlanden. Bonaire, Sint Eustatius en Saba zijn bijzondere gemeenten binnen het koninkrijk en vormen samen Caribisch Nederland. Alle zes eilanden samen vormen het  Caribisch deel van het koninkrijk. LKCA vindt het van belang dat in heel het koninkrijk cultuurbeoefening bereikbaar is voor iedereen. Culturele professionals – formeel geschoold en autodidact – spelen daarbij een onmisbare rol. De situatie per eiland – qua voorzieningen, financiën en beschikbaarheid van kunstdocenten – is echter heel verschillend.

De definitie van cultuur op de eilanden

Aruba, Curaçao, Sint Maarten, Bonaire, Sint Eustatius en Saba werken onderling aan het verstevigen van hun relaties op het gebied van cultuur. Zij hanteren daarbij de brede UNESCO-definitie van cultuur, die omvat zowel de kunsten, materieel en immaterieel erfgoed als culturele uitingen en de culturele en creatieve industrieën. Daarnaast is er ook nadrukkelijk aandacht voor de verbinding met digitale technologieën en artificiële intelligentie (AI).

Cultuurcoaches

Op Bonaire, Sint Eustatius en Saba (de BES-eilanden) slaan cultuurcoaches sinds 2023 de brug tussen cultuur en andere domeinen. LKCA draagt – in nauwe samenspraak met het Vierlandenoverleg Cultuureducatie, het Fonds voor Cultuurparticipatie en het ministerie van OCW – met kennisdeling bij aan het verstevigen van de infrastructuur op de zes eilanden en de professionalisering van cultuurprofessionals. 

Gedeelde geschiedenis

De verbondenheid met Europees Nederland maakt dat er veel migratiebewegingen over en weer zijn. Dit betekent iets voor ‘het gevoel van waar je thuis bent’ voor mensen uit de Cariben. Er is bovendien sprake van braindrain, omdat mensen na hun studie in Europees Nederland niet altijd meer teruggaan naar hun geboortegrond. Tegelijkertijd zijn er veel mensen die in Europees Nederland wonen, maar met activiteiten betrokken blijven bij de eilanden. Onze gedeelde geschiedenis heeft alles te maken met het slavernijverleden en de koloniale periode. Tijdens het herdenkingsjaar slavernijverleden (2023-2024) zijn verschillende regelingen in het leven geroepen die het mogelijk maken aandacht te schenken aan de doorwerking van het slavernijverleden en het behoud van cultureel erfgoed.

Meer weten?

Artikelen en boeken: 

  • Dees, S. (2021). Entangled species. Conversations on contemporary art in the Caribbean. Art Agent Orange Publishing 
  • Hagenaars, P. (Red.). (2022). Over zee en weer terug. Cultuuronderwijs in Caribisch Nederland. Kunstzone, (5). 
  • Oostindie, G., & Van Stipriaan, A. (Eds). (2021). Antilliaans erfgoed 1: toen en nu. Leiden University Press. 
  • Oostindie, G., & Van Stipriaan, A. (Eds.). (2021). Antilliaans erfgoed 2: nu en verder. Leiden University Press.  
  • Oostindie, G., & Veenendaal, W. (2022). Ongemak. Zes Caribische eilanden en Nederland. Prometheus. 
  • Openbaar Lichaam Bonaire, & Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. (2024). Bonaire Cultuuragenda. Prioriteiten 2024-2028. Rijksdienst Caribisch Nederland. 
  • Openbaar Lichaam Saba, & Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. (2024) Saba Cultural Agenda. Priorities 2024-2028. Rijksdienst Caribisch Nederland. 
  • Openbaar Lichaam St. Eustatius, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. (2024). St. Eustatius cultural agenda. Priorities 2024-2028. Rijksdienst Caribisch Nederland. 
  • Van Haeren, M., Van der Leden, J., & Nuchelmans, A. (2021). Cultuur in het Caribisch deel van het Koninkrijk. Boekman, (128). 
  • Van Stipriaan, A., Alofs, L., & Guadeloupe F. (Eds.). (2023). Caribbean cultural heritage and the nation. Aruba, Bonaire, and Curaçao in a regional context. Leiden University Press. 

    Podcasts: 

  • De Wit, F. (Host). (2024-2025). Whispers of the past. The hidden history of St. Eustatius. [Podcast]. Whispers of the past. 
  • Zafira, G. (Host), (2024, 27 juni). Leren van elkaar in onevenredige contexten (Nr. 6) (Podcastaflevering). In Agendapunt. Boekmanstichting. 

    Websites: 

    Films en video’s: 

  • NTR Caribisch Netwerk. (2023, 3 juli). Arubaanse routes: Het verborgen slavernijverleden [Video]. You Tube. 
  • Van Eijk, C. (Producent), & Blekendaal, M. (Regisseur). (2023). Van Bahia tot Brooklyn, Caribische verhalen [Film]. Memphis Features/VPRO. 

    Vond je dit artikel interessant?

    Gemiddelde 0 / 5. totaal 0

    Reageer (je reactie verschijnt na goedkeuring, vanwege spam)

    Reacties (0)
    Praat verder over dit onderwerp met deze expert(s):
    Claudia Marinelli
    Claudia Marinelli
    Functie: Specialist Cultuurparticipatie
    Expertise: cultuurparticipatie,zorg en welzijn
    claudiamarinelli@lkca.nl
    030 711 51 35
    Bekijk alle experts
    Bijgewerkt op:
    Gepubliceerd:
    Deel dit artikel