Dit is een artikel uit de Cultuurkrant, editie 35, september 2025.

‘In ons verkiezingsprogramma vragen we aandacht voor het belang van cultuur. Want cultuur is wat het leven mooi maakt en het is belangrijk om die waarde te behouden en iedereen, van amateur tot professional, kansen en het recht op cultuur te geven.’ Eerder al deden de samenwerkende podiumkunstensector en de Raad voor Cultuur een soortgelijke oproep voor wettelijke verankering van cultuur.

‘Onze motie is aangenomen in de Tweede Kamer en moet nu verder uitgewerkt worden. Het belang van een wettelijke plicht is dat cultuur geen gunst is, maar een recht voor elke burger.’

‘We werken hierin samen met gemeenten. Ik begrijp hun zorgen. Het ravijnjaar komt eraan en de vraag die gemeenten zich dan stellen is: wat moeten we van de wet? Alle taken die niet wettelijk zijn, zoals cultuur, schrappen ze als eerste. Ik hoor van wethouders cultuur: ik zou wel willen, maar als het niet hoeft van de wet, besteedt mijn gemeente er geen of minder geld aan. Juist daarom is het zo belangrijk dat wettelijk wordt vastgelegd dat de overheden gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor de toegang tot cultuur. En ja, uiteraard zouden wij ook graag zien dat er extra geld vanuit het Rijk naar de gemeenten gaat om meer te kunnen investeren. Dat is de volgende stap.’

‘Elke gemeente zou toegang tot cultuur moeten bevorderen. De afgelopen jaren zijn die voorzieningen zoals muziekscholen steeds meer afgebrokkeld, maar elk kind zou overal naar muziek-, dans- of theaterles moeten kunnen. Daarnaast moet er op alle scholen aandacht zijn voor cultuur. School is immers de plek waar alle kinderen komen, dus daar bereik je iedereen. Net als de gymles zouden ook cultuurlessen op school gewoon moeten zijn.’

‘Het verbeteren van die basis is van belang, omdat het niet goed gaat met de leesvaardigheid. Eén op de drie kinderen komt van school zonder goed genoeg te kunnen lezen of schrijven en daarmee ontnemen we hen kansen in het leven. Daarom kwam ik ook namens D66 met een initiatiefnota ‘Lezen voor je leven’. Maar daarnaast moet er ruimte zijn voor een verlengde schooldag voor ieder kind met vakdocenten cultuur. En verder kun je cultuur ook heel goed inzetten juist bij die basisvaardigheden. Liedjes zingen, toneelstukjes spelen en samen gedichten lezen, dat helpt ook om het taalgevoel te verbeteren. Dat gaat heel mooi samen.’

‘Bij cultuureducatie gaat het om het ontwikkelen van je eigen talent. Het is zo mooi als je de kans krijgt om niet iets, maar iemand te worden. Dat gun je alle kinderen, niet alleen kinderen die het van huis uit meekrijgen of waarvan de ouders geld hebben om pianolessen te betalen. De kennismaking begint op school, maar daarna moet je ook inzetten op talentontwikkeling. Daarin moet je niet alleen lokaal, maar ook landelijk investeren.’

‘Daarom heb ik me ervoor ingezet dat er twee miljoen is vrijgemaakt voor het behoud van jeugdorkesten en -koren. Die vielen buiten de boot bij het FCP, maar dat hebben we kunnen tegenhouden. Uiteindelijk sprong het kabinet bij. Met talentontwikkeling zorg je dat een sterke professionele cultuur behouden blijft.’

‘We willen kijken naar hoe we alle podiumkunsten kunnen versterken. Volgens berekeningen vanuit de cultuursector (Kunsten92) gaat er 100 miljoen euro naar het proces en alle bijbehorende administratie van subsidieaanvragen. Dat kan efficiënter. We zijn voorstander van een meer structurele financiering, niet elke vier jaar weer aanvragen, maar liever bijvoorbeeld om de acht jaar. Ook Kunsten92 en de Raad voor Cultuur pleiten voor meer vastigheid. Als je in langere subsidietermijnen denkt, kun je veel onrust eruit halen en kunnen gezelschappen bezig zijn met mooie cultuur maken.’

‘Ik ben zelf politiek actief geworden toen Halbe Zijlstra zijn cultuurbezuinigingen doorvoerde en bij het laatste kabinet maakte ik het weer mee. Het voelde als Groundhog Day, maar dit keer hebben we het kunnen voorkomen. Dus ik hoop echt dat we de komende tijd weer samen voor de waarde van cultuur gaan staan en dat die niet meer ter discussie wordt gesteld. Een land zonder cultuur is een arm land.’

Dit is een artikel uit de Cultuurkrant, editie 35, september 2025.

In de vorige Cultuurkrant interviewden we Tweede Kamerlid Mohammed Mohandis (GroenLinks/PvdA). Hij bepleit, net als Ilana Rooderkerk, meer financiële zekerheid voor de sector.

En in déze editie van de Cultuurkrant geven LKCA-onderzoekers Arno Neele en Luud Goossens, aan de vooravond van de Tweede Kamerverkiezingen, inzicht in de Rijksuitgaven aan cultuureducatie en amateurkunst.