Het Verdrag van Faro ziet erfgoed als een breed en dynamisch begrip. Erfgoed brengt mensen samen en zorgt ervoor dat de snel veranderende omgeving vertrouwd blijft. Als mensen iets als erfgoed ervaren, dan ís het erfgoed. Lees hierover meer in het artikel ‘Kansen voor erfgoedparticipatie’.

Via participatieprojecten raken mensen steeds meer bij hun erfgoed betrokken. Niet langer bepalen musea, erfgoedorganisaties of de politiek alleen wat erfgoed is en wat ermee moet gebeuren, maar vooral de mensen zelf. In de nieuwe Omgevingswet, die in 2024 in werking treedt, wordt een grotere rol voor burgers weggelegd bij het bepalen van wat erfgoed is.

Hoewel Nederland het nog moet bekrachtigen, brengen steeds meer erfgoedinstellingen de principes van het Verdrag van Faro al in de praktijk. Staatssecretaris Gunay Uslu zal nog dit jaar het Verdrag van Faro ondertekenen. Daarmee committeert Nederland zich aan de afspraken in het verdrag over de maatschappelijke waarde van cultureel erfgoed.

Er is € 6 miljoen beschikbaar voor de periode 2023-2025 om het Verdrag van Faro samen met de erfgoedsector onderdeel te maken van de erfgoedpraktijk. Eerder is al met verschillende partners en belanghebbenden verkend wat de betekenis is van het verdrag voor Nederland en hoe zij dit kunnen verankeren in de erfgoedzorg. Denk aan:

Het vervolg op de Uitvoeringsagenda Faro Deel I krijgt vorm. Een belangrijk uitgangspunt is dat het erfgoedveld zelf aan zet is: en dat biedt kansen. De Uitvoeringsagenda vormt de samenvatting van een drie jaar durende verkenningsreis met onder andere (online) gesprekken, onderzoeken, labs, gesubsidieerde en andere projecten, projectanalyses, essays en blogs. De missie en visie zijn uitgewerkt in 5 basisregels, 16 strategische thema’s en beleidskansen.

LKCA heeft er bij de gesprekken op aangedrongen toegankelijkheid en inclusie als belangrijk criterium op te nemen. Op dit vlak krijgen (overheids)fondsen vaak kritiek: fondsen zijn minder toegankelijk voor mensen die niet talig en/of digitaal vaardig zijn of zich niet hebben weten te organiseren in een stichting of vereniging.

Binnen onder andere de Faro-regeling van het Fonds voor Cultuurparticipatie (FCP) is ervaring opgedaan met ‘brugfuncties’: mensen die hulp bieden en een vertaalslag maken tussen aanvrager en geldverstrekker. Toegankelijkheid is opgenomen als onderdeel van thema’s binnen de uitvoeringsagenda.

Het Prikbord Uitvoeringsfase Faro, op het Faro-platform, heeft een centrale plek binnen de implementatiefase van de agenda. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) onderzoekt in nauwe samenwerking met erfgoedinstellingen hoe je burgerinitiatief en -participatie tot een vanzelfsprekend onderdeel van de erfgoedpraktijk maakt.

Heb je een idee of initiatief binnen de thema’s in de Uitvoeringsagenda dat je verder uit wil denken? Laat dan een bericht achter op het prikbord.