Cultuur en participatie
artikelIn dit kennisdossier:
Over participatie
Er staan nog steeds veel mensen aan de maatschappelijke zijlijn. Voor hen is op eigen kracht meedoen een bijna ondoenlijke opgave. Denk bijvoorbeeld aan mensen die langdurig zonder betaald werk zijn, mensen met een beperking, met psychosociale problemen of jonge schoolverlaters.
Verschillende elementen kunnen helpen om hen weer zelf weer de regie te laten voeren over het eigen leven. Het laten ervaren van hun eigen kracht, waardoor het zelfvertrouwen groeit. Of door hen ruimte te geven en te stimuleren om eigen keuzes te maken.
Actieve cultuurparticipatie kan een effectief hulpmiddel zijn om mensen te activeren, ze veerkrachtiger en weerbaarder te maken. En dat kan hun kansen op meedoen in onze samenleving vergroten.
Participatie en cultuur: het palet
Culturele activiteiten kun je op verschillende manieren inzetten om mensen te activeren richting werk of een zinvolle dagbesteding.
Betaald werk
De inzet van culturele professionals bij de toeleiding naar betaald werk van mensen die op afstand van het arbeidsproces staan. Dat is een grote doelgroep, die dus om verschillende aanpakken vraagt. Denk hierbij aan bijvoorbeeld creatieve werkplaatsen waar mensen onder begeleiding van kunstprofessionals aan de slag kunnen. Of aan theatertrainingen voor nieuwkomers of jongeren om ze meer zekerheid en zelfvertrouwen te bieden.
Dagbesteding
Organisaties die zorgdragen voor een zinvolle daginvulling of arbeidsgerichte dagbesteding. Veelal gefinancierd vanuit Wmo-gelden of vanuit Wlz als algemene voorziening of op basis van een indicatie. Kennis over zorg of aanwezigheid van zorgverlener is nodig.
Sociaal-culturele onderneming/beschutte werkplekken
Beschut werk is bedoeld voor mensen die alleen kunnen werken in een beschermde omgeving en onder aangepaste omstandigheden. In dit geval gaat het over werkplaatsen waar mensen met een beperking onder leiding van creatieve professionals of kunstenaars werken. De werkplaatsen verkopen de gemaakte producten.
Vrijwilligerswerk
Sommige culturele organisaties en cultuurverenigingen hebben speciaal voor mensen die weer aan de slag moeten een plek in hun organisatie.
Werkzame elementen cultuur
- Actief iets doen aan cultuur verbetert de algemene mentale veerkracht: het gaat over wat je wel kunt, niet over wat je niet kunt. Deze positieve ervaring vergroot het zelfvertrouwen en daarmee de veerkracht.
- Meedoen aan een project helpt mensen bij het ontwikkelen van competenties die ook op de arbeidsmarkt van pas komen zoals een planning maken, op tijd komen, je afmelden als je verhinderd bent, werken in groepsverband, ergens aan beginnen en het afmaken.
- Kunstinitiatieven bieden deelnemers de kans om te onderzoeken en te verwoorden wat hun talenten zijn
- Theatertrainingen helpen om in een veilige omgeving bijvoorbeeld presentatietechnieken te verbeteren of sollicitatiegesprekken te oefenen.
Tips: succes- en faalfactoren
- Ga eerst in overleg met de gemeente over je plannen. Voor gemeenten zijn de volgende vragen zeer relevant:
- Hoe versterken we de competenties en talenten van bepaalde doelgroepen?
- Hoe vergroten we de kansen van deze mensen in onze samenleving?
- Hoe creëren we banen voor deze mensen?
- Een goede samenwerking met andere professionals en met de overheid, wees een partners van elkaar en start met een open verkenning
- Zorg dat je ook nauw samenwerkt met de zorgverleners- of begeleiders.
- Ontwikkel iets met je doelgroep, niet voor je doelgroep
- Babysteps: denk groots, maar start met kleine stappen.
Samenwerkingspartners
- Gemeentelijke afdelingen kunst en cultuur
- Gemeentelijke afdelingen sociaal domein (uitvoerders Wmo, Jeugdwet en Participatiewet, Dienst Werk en Inkomen etc)
- Regionale en lokale werkbedrijven, UWV, arbeidsbemiddelings- en re-integratiebureaus
- Sociale/zorginstellingen voor mensen met een (gedeeltelijke) beperking
- Sociale firma’s of kunstorganisaties met ervaring met de doelgroep of specifieke deelgroep(en)
- Jeugd- en jongerenwerkers
artikel
Reageer (je reactie verschijnt na goedkeuring, vanwege spam)